Leren wanneer en hoe je nee kunt zeggen, kan wel eens de beste manier zijn om je carrière vooruit te helpen. Mensen leren om jouw grenzen te respecteren. Maar hoe doe je dat?
‘NEE’ is een grens.
Grenzen stellen op het werk is een lastige zaak. Vaak zijn juist de meest getalenteerde professionals degenen die zich overwerkt en ondergewaardeerd voelen. Hoe meer je op je neemt, hoe vager de grenzen op de werkplek kunnen voelen.
Het is bijna alsof de “beloning” voor het zijn van een teamspeler eindigt met alleen maar meer werk. Met als resultaat dat het de zwakkere teamleden compenseert, zonder dat het tekortschieten van hen boven water komt. En misschien laat je baas je wel geloven, dat al dat extra werk en je sterke werkethiek en goodwill, vroeg of laat jou gaat helpen in het maken van promotie en carrière. Met als gevolg dat mensen gewoon naar je toe blijven komen omdat je nu eenmaal een people pleaser bent die altijd bereid is te helpen. Die (zelfopgelegde) druk maakt het stellen van grenzen met je baas en collega’s bijna onmogelijk.
Jouw collega’s zijn zich waarschijnlijk helemaal niet bewust van jouw grenzen en zullen daarom hun (ongewenste) gedrag aan je blijven opdringen. Tenzij jij bereid bent je mannetje te staan. Met andere woorden; door geen duidelijke grenzen te stellen aan je baas en collega’s, zullen ze steeds meer gaan verwachten – en een deel daarvan ligt toch echt aan jou.
Grenzen stellen op het werk kan vooral moeilijk zijn als je te maken hebt met communicatieve sterke mensen en een open kantoorindeling waarin er geen deur is die je kunt sluiten om mensen uit je ruimte te houden.
3 tactieken die je helpen grenzen te stellen.
Het goede nieuws is dat je door een paar slimme strategieën toe te passen gewoon je werkdag terug kunt krijgen. Denk aan al die tijd die je gaat terugverdienen wanneer jij grenzen stelt en die tijd gebruikt om jouw projecten te voltooien. Deze tactieken kunnen je leren hoe je grenzen kunt stellen op het werk en zullen collega’s en managers ontmoedigen om misbruik van je te maken. Het is tijd voor het stellen van grenzen op het werk. En zo doe je dat:
Bepaal enkele basisregels
Je zou je misschien geïrriteerd kunnen voelen als mensen je ’s avonds e-mails en sms’jes sturen terwijl je gewoon wilt ontspannen en wat tijd voor je gezin wilt hebben. Maar als je blijft reageren, zullen de verzoeken blijven komen. Kies een redelijke tijd wanneer jij je werkdag officieel als beëindigt beschouwt. Welke tijd dat is bepaal jijzelf. Maar stop op dat moment dan ook met het checken van je e-mail. Je kunt jouw collega’s ook laten weten dat je alleen sms’jes beantwoordt voor dringende zaken, anders wordt het wachten tot de ochtend. Door deze grenzen in acht te nemen én te communiceren, schept je duidelijkheid die anderen kunnen volgen. Doe je dat niet ontstaat al gauw de verwachting dat jij snel en op elk uur beschikbaar bent en zal reageren.
Deel schema’s met je collega’s
Als de organisatiecultuur het toelaat, wijs dan “niet storen”- tijdvakken in jouw werkdag aan, zodat jij je zonder onderbreking op een project kunt concentreren. Je kunt dit doen door je oordopjes in te doen en zichtbaar een mededeling op je bureau, deur etc. te plaatsen. Blok die tijden in je online Outlook-agenda, zodat jouw planning beschikbaar is voor mensen die tijd met je willen boeken.
Leer nee zeggen
Grenzen stellen op het werk betekent dat je moet stoppen met overal ja op te zeggen. Zelfs als je je beschikbaarheid duidelijk maakt, kunnen mensen nog steeds om ‘een kleine gunst’ of die ‘ene’ uitzondering van je vragen en hierop aandringen. Wees standvastig en eenduidig. Niet zelden hebben ze jouw tijd nodig omdat ze zelf hun tijd hebben lopen verknoeien. Natuurlijk is er niets mis mee om soms eens verder te gaan dan je functieomschrijving aangeeft. En om een band met collega’s op te bouwen. Je wilt bekend staan als iemand die bereid is uitdagingen aan te gaan en anderen te helpen. Daar is niets mis mee. Maar er is ook niets mis mee om nee te zeggen en het ook te menen. Vooral als je eigen projecten, de balans tussen werk en jouw privéleven of je stressniveau eronder lijden.
Een paar diplomatieke manieren om nee te zeggen:
- Laat je niet verleiden tot extra projecten. Samenwerken met de mensen met wie je werkt, kan je helpen assertief te zijn zonder je carrière te saboteren. Wees duidelijk over jouw tijdsverdeling met andere collega’s. In plaats van automatisch ja te zeggen, stel je voor dat ze het verzoek eerst met jullie manager moeten afhandelen. Je kunt zeggen: “Bedankt dat je me hebt uitgenodigd om aan dat project te werken, maar ik heb deze deadline met onze CFO en ik kan dat er nu niet bij hebben. Als je mijn input echt nodig hebt, moet je contact opnemen met mijn baas .”
- Leer vriendelijk nee te zeggen tegen je manager. Het is moeilijk om nee te zeggen tegen een meerdere – je wilt niet ongehoorzaam zijn. Maar soms kan hij of zij om meer vragen dan jouw huidige werklast of vaardigheden toelaten. Zeggen: “Ik denk niet dat ik op dit moment geschikt ben voor dit project vanwege…..” is beter dan iets aan te pakken waarvan je denkt dat je het niet aankunt. Misschien heb je niet de skills, kennis of expertise om te helpen. Hoe dan ook, jij bent niet de persoon om hun idee tot een succes te maken, en je wilt ze niet teleurstellen. De sleutel is om beleefd, eerlijk en direct te zijn.
- Hou rekening met uitnodigingen buiten kantooruren. Het is belangrijk om professioneel te socializen en om relaties op te bouwen. Maar voel je niet onder druk gezet om elk happy hour, verjaardagsfeestje (tenzij die van je manager is) of bowlingavond bij te wonen. Het is oké om te weigeren, vooral als er regelmatig uitnodigingen zijn. Of je nu andere plannen hebt of gewoon naar huis wilt om te ontspannen, je vrije uren zijn van jou.
- Bied oplossingen aan met je ‘nee’. Alleen omdat je iets kunt doen, wil nog niet zeggen dat jij het zou moeten doen als het niet echt je expertisegebied of verantwoordelijkheid is. Als je nee zegt tegen iemand, verwijs hem dan naar een andere persoon die beter geschikt is om te helpen. Zo help je nog steeds, ook al is dat indirect.
Zolang je hard werkt en anderen helpt wanneer je daartoe in staat bent, zullen mensen je grenzen gaan respecteren als je beleefd moet weigeren.
Wees zuinig op jezelf
Grenzen stellen op het werk met je baas en collega’s is een grote stap in de richting van een gezonde balans tussen werk en privé. Idealiter werk je met mensen die je grenzen respecteren en weten wanneer ze te veel van je vragen. Maar soms moet je ze misschien op jouw grenzen wijzen. Want als je niet leert om grenzen te stellen gaat er al snel meer kapot dan je lief is.
Maar wat als ‘nee’ zeggen en grenzen stellen jou gewoon niet lukt?
Dan is het hoog tijd dat je wat hulp accepteert. Want vroeg of laat gaat dit je opbreken. Het is trouwens ook geen goede basis voor je carrière. Om nog maar niet te spreken welke impact dit kan hebben op je privéleven. Uitspreken dat je wat hulp kan gebruiken is nou juist de eerste stap in grenzen stellen. Je zegt eigenlijk: tot hier en niet verder. Hoe die hulp eruit kan zien is persoonlijk. Maar onze coaches kunnen jou al snel op weg helpen om eens en voor altijd gewoon ‘Nee’ te leren zeggen en je persoonlijke grenzen te leren bewaken.
