Het leiden van een organisatie is topsport. Met deze openingszin zullen de meeste het wel eens zijn. Misschien op een aantal werknemers na die vinden dat hun ‘bazen’ vooral goed voor zichzelf zorgen. Het venijn waarmee ondernemers soms worden uitgebeeld blijft mij verbazen.
De burn-out sniper
Bij de talloze leiders en ondernemers die ik ben tegengekomen in de afgelopen jaren, zaten zeker destructieve narcistische horken. Die door hun gedragsproblemen, despotische stijlen van leiderschap manifesteerden waar werknemers behoorlijk onder kunnen lijden. Maar het blijven in mijn waarneming uitzonderingen. Daartegenover zie ik veel hard werkende en moedige leiders, die grote risico’s durven nemen en hun zakelijke en privé nek uitsteken voor hun onderneming en werknemers. Om vervolgens, moe van de strijd van het steeds moeten overleven, vroeg of laat kennis maken met de ‘sniper’ die burn-out heet. Met emotionele uitputting als gevolg. Waarna vervolgens een lange weg terug moet worden afgelegd om te herstellen. In het merendeel van mijn coach-trajecten voor leiders, hebben burn-out klachten een belangrijke centrale plaats.
Mantra’s
Om niet zelf in dit ‘burn-out-moeras’ te verdrinken heb ik mij door de tijd heen een aantal ‘mantra’s’ eigen gemaakt die ik altijd paraat heb en meedogenloos toepas:
- Niet harder en sneller, maar slimmer.
- Bij twijfel niet inhalen. Wat we ‘niet’ doen is soms belangrijker dan wat we ‘wel’ doen?
- Geef nooit omstandigheden de schuld, maar neem pro-actief je verantwoordelijkheid.
- Veroordeel niet de mens, maar veroordeel zijn gedrag als daar reden voor is.
- Kies voor ‘hart voor mensen’, maar wees tegelijk ‘hard op de inhoud’.
Moerassporen
Ook ik ben niet vrij van ‘moerassporen’. Leiderschap is dynamisch en geen dag hetzelfde. Leiders maken fouten en falen. Maar leiders staan ook weer op en vinden hun organisatie opnieuw uit. En zichzelf. Door schade en schande worden mensen wijzer. Ook leiders. Ook jij en ik. Het zijn de pijnlijke leiderschapslessen die we moeten leren om betere leiders te worden.
Vitale rolmodellen
Werkstress-gerelateerd ziekteverzuim kost werkgevers in Nederland 1,8 miljard euro (TNO). Kennelijk kun je van werknemers niet opeisen wat je zelf niet kunt leveren. Werknemers hebben recht op mentaal gezonde en vitale leiders als rolmodel. Want als de leider zichzelf voorbijloopt, blijven er uiteindelijk alleen maar verliezers achter.
Volg Zakenwijzer op LinkedIn en blijf op de hoogte!
