Leiderschap en HR in crisistijd

We hebben nog steeds te maken met een crisis die is ontstaan door een onzichtbare vijand. En deze crisis roept daarom nog steeds emoties op. Medewerkers zijn bang, weten niet waar ze aan toe zijn, weten niet wat er gaat gebeuren. Daarom is leiderschap een belangrijke factor. Maar welke rol moet HR aannemen?

Leiderschap

Als leidinggevende is het belangrijk om te schakelen in tijden van crisis. De organisatie vraagt om verandering in processen en uitvoering, waarop medewerkers zich moeten aanpassen. HR speelt hierin ook een belangrijke rol: want het leidinggeven dat doen de leidinggevenden zelf. HR kan de invulling van het soort leiderschap ondersteunen. In deze tijden van crisis dient HR goed inzichtelijk te hebben welk soort leiderschap gewenst is en waar medewerkers momenteel behoefte aan hebben. Zitten leidinggevende op de juiste plek? Beschikken deze over de juiste competenties om het soort leiderschap wat nu nodig is naar behoren uit te oefenen?

Hierbij kan een persoonlijkheidstest een goede tool zijn. Een leiderschapstest (stijl van leidinggeven, competenties en motivatie) laat bijvoorbeeld de persoonlijkheid van iemand zien, die aantoont wat iemand van nature in zich heeft.

Deze test toont onder andere:

• De competenties die makkelijk of wat lastiger te ontwikkelen zijn;
• Wat iemand wel of niet motiveert;
• Waar iemand wel of niet goed in is;
• Wat iemand wel of niet toepast in de praktijk en
• De stijl van leidinggeven.

Door deze tool in te zetten, kan je inschatten of je als organisatie met de krachten die je hebt de crisis naar behoren door kan komen. Misschien hebben bepaalde leidinggevende wel bepaalde coaching of bijscholing nodig om in de huidige situatie hun rol van leidinggeven naar behoren uit te kunnen voeren. Maar deze inzichten heb je dan wel eerst nodig.

Crisistijden

In tijden van crisis merken we dat mensen een bepaalde reactie laten zien: vluchten, vechten of bevriezen. Peter Levine beschrijft dit verschijnsel in zijn boek ‘de tijger ontwaakt’. Hij vergelijkt mensen met prooidieren. Vluchten, vechten of bevriezen is wat bij prooidieren de keuzes zijn als er een gevaarlijke situatie is. Dit geldt ook voor ons als mensen, maar het verschil zit hem bij de mens in de verwerking hiervan. Wij mensen zijn hier langzamer in en daarom slagen we er niet altijd in om zo maar weer door te gaan.

Een bepaald gevoel, zoals bijvoorbeeld angst in deze crisis, blijft in ons lichaam zitten. Gevolgen hiervan kunnen ingrijpend zijn zoals weinig slaap, minder concentratie en snel geprikkeld zijn. Dit laat zien dat wij snelle veranderingen niet altijd aan kunnen en blijven vasthouden aan het oude bekende. Maar tijden veranderen en met de komst van deze crisis is verandering noodzakelijk. Als leidinggevende dus de taak hierin een goede rol in te nemen en als HR de taak hierin te faciliteren.

Wat moet HR doen?

HR geeft geen leiding, maar ondersteunt de stijl van leidinggeven. In deze tijden is dat helemaal van belang, want wat voorop staat is dat er rust is in de organisatie. En dat moeten de leidinggevenden ook zo ervaren. Faciliteer hierin als HR. Hiernaast zie je dat er onzekerheden kunnen ontstaan. Een reactie hierop kan zijn ‘bevriezen’ als je kijkt naar de vlucht, vecht, bevries theorie. ”Het heeft toch geen nut”, “ik kan hier toch niks aan doen”, “ik weet niet waar ik goed aan doe” zijn gedachten die bij men naar boven kunnen komen. HR moet hierop inspelen en juist kansen zien. Want als je denkt aan leidinggeven, denk je aan de toekomst van je organisatie.

HR speelt hierbij een rol, want die zorgt ervoor dat er een weg is naar die toekomst, bijvoorbeeld door strategische personeelsplanning. Zie als HR kansen en blijf jezelf afvragen hoe de personeelsplanning eruit ziet. Moet er niet juist nu getoetst worden of medewerkers en leidinggevenden op de juiste plek zitten? HR moet zich blijven afvragen waarom een organisatie de dingen doet die ze doet. Want ondanks een onzekere toekomst, blijf je je klanten ondersteunen, blijf je de kwaliteit hiervan meten en blijft de business doorgaan. Alleen op een andere manier. Leidinggevenden moeten mogelijke kansen ook kenbaar maken en daarop inspelen. Samen met HR kan je daarover nadenken: waarom doen we ook alweer wat we doen?

Verbinden

Zo ook verbinden. Nog iets wat HR moet doen. Mensen werken thuis, maar ze willen betrokken blijven. Bovendien wil jij als organisatie ook dat jouw medewerkers trots zijn op de organisatie en hoe ze omgaan met crisistijden. Blijf daarom de medewerkers verbinden door ook hierover te spreken met de leidinggevenden, want deze leidinggevenden kunnen deze verbinding waarmaken. Hierbij moet het nieuwe normaal gaan werken in de organisatie en daar moet een weg in gevonden worden. En deze nieuwe weg moet uitgedragen worden door leidinggevenden. Daarbij is de afweging belangrijk om te toetsen of zij dit kunnen. Zijn zij de juiste leidinggevenden die over de juiste competenties en kwaliteiten beschikken om dit nieuwe normaal zelf te volgen en over te brengen?

Tot slot kunnen we stellen dat een van de belangrijkste zaken wel is dat medewerkers gehoord worden. Of dat nou bij leidinggevenden is of bij HR, medewerkers moeten hun ei kwijt kunnen in tijden van crisis. Toetsen hoe iemand is en wat iemand van nature in zich heeft en dus moeilijk of makkelijk kan ontwikkelen is hierbij dus écht een goede tool, hiervoor geven de persoonlijkheidstest en de talententest uitermate goede inzichten. Als jij weet hoe jouw medewerker/leidinggevende is, kan je ze ook beter begrijpen. En daarop kan een goed plan van aanpak worden opgesteld in deze tijden van crisis waarbij rekening wordt gehouden met de strategische personeelsplanning en de toekomst van de organisatie. Vergeet hierbij niet dat ook leidinggevenden en HR zelf hun ei kwijt moeten kunnen. Het is belangrijk dat we op elkaar, maar ook op onszelf letten. Samen komen we verder.

Hulp nodig?
ZAKENWIJZER biedt verschillende vormen van pakketten aan, maar een strippenkaart is wellicht een ideale oplossing voor jouw organisatie in crisistijd. Bij de aanschaf van een strippenkaart beschik je over 10 uur waarin jij jouw vragen kan stellen en onze HR-adviseurs om jou als professionals voorzien van de juiste antwoorden en informatie. Klik hier voor meer informatie. Persoonlijkheidstesten kunnen jou, zoals genoemd in deze blog, ook al verder helpen.

Wij zijn een kennisorganisatie en helpen jouw organisatie graag verder, vooral in tijden van crisis.

Volg ZAKENWIJZER op LinkedIn en Twitter en blijf op de hoogte!