Ieder jaar opnieuw wordt de week van de mediation georganiseerd. In deze week is er extra aandacht voor conflicthantering. Waar mensen samenwerken gaat het lang niet altijd goed. Dat is natuurlijk helemaal niet raar. Verschil van inzicht en visies, botsende karakters en persoonlijkheden of verandertrajecten en reorganisaties, die kunnen leiden tot conflicten. Onwerkbare verhoudingen, ziekteverzuim of burnout liggen dan al snel op de loer.
Mediation is een vorm van conflicthantering waarbij partijen onder leiding van een mediator met elkaar in gesprek gaan. Een mediator is per definitie neutraal en onpartijdig. Onder zijn of haar leiding worden partijen uitgenodigd in gesprek te gaan om een oplossing te bewerkstelligen.
Stappenplan bij mediation
Iedere mediation begint met het ondertekenen van de mediation- overeenkomst. Daarin spreek je samen en onder leiding van de mediator de spelregels af. Hierin wordt altijd opgenomen dat gesprekken vertrouwelijk en geheim blijven. Hoewel beide partijen de intentie hebben er samen met de mediator uit te komen, ben je niets verplicht en zijn deze gesprekken vrijblijvend. Pas als er een door beide ondertekende overeenkomst op tafel ligt ben je gehouden de hierin opgenomen afspraken na te komen.
Mag de mediator een kant kiezen?
De mediator heeft geen belang bij welke uitkomst dan ook. Hij heeft geen belang er een mening op na te houden. De mediator is de katalysator om partijen tot een oplossing te brengen. Daar past niet bij om één van de partijen te bevoordelen. Samen met de mediator ga je gewoon informeel met elkaar in gesprek. Zolang je je aan de afgesproken spelregels houdt, kun je zijn wie je bent en doen wat je wilt. Dat is bij een juridische procedure heel anders. Dan gelden wettelijke formele regels waar partijen zich aan hebben te houden.
Verschillen tussen mediation en bemiddeling
Goed om te weten dat je ook kunt kiezen voor een bemiddelaar als je er samen niet uitkomt. Hieronder de verschillen tussen mediation en bemiddeling.
Mediator
- Gericht op het proces
- Geen dossiers bestuderen / louter faciliteren van gesprek
- In principe alleen gezamenlijke bijeenkomsten
- Geen inhoudelijke kennis en bemoeienis
- Geen eigen opvattingen en invloed uitoefenen
- Gaat uit van het zelf oplossend vermogen van de partijen
- De mediator draagt geen oplossingen aan
- Gericht op de relatie
Bemiddelaar
- Gericht op de inhoud en het proces
- Dossiers bestuderen en informatie verzamelen
- Eventueel aparte gesprekken met partijen
- Inhoudelijke kennis en bemoeienis
- Eigen opvattingen inbrengen en invloed uitoefenen
- Indien gewenst, zal de bemiddelaar aangeven hoe naar zijn oordeel de kwestie dient te worden opgelost
- Gericht op de oplossing
Conflicthantering
Conflicten moet je snel oplossen. Je bewijst jezelf en de organisatie een slechte dienst om dergelijke ontstane situaties te laten voortslepen. Vraag professionele hulp! Kennelijk lukt het samen niet. Anders hadden betrokkenen dat al lang zelf gedaan. Als je onderdeel bent van een conflict ben je per definitie ook niet meer objectief. Om elkaar weer echt te leren begrijpen is vaak een derde nodig die je daar de ogen voor opent. Als dat wederzijds lukt is de mediation of bemiddeling geslaagd. Overigens is ‘elkaar begrijpen’ echt heel iets anders dan ‘we zijn het met elkaar eens’. Je hoeft het tenslotte ook niet altijd eens te zijn met elkaar om effectief en professioneel samen te werken.
Maar wat nou als het niet lukt om er samen uit te komen via mediation of bemiddeling? Dan is de weg naar de rechter een passende route. In dat geval erkennen partijen akkoord te willen gaan met een rechtelijke uitspraak als oplossing. Maar elkaar eerst echt begrijpen – zonder te oordelen – zou in veruit de meeste situaties de beste eerste stap zijn om niet met elkaar in conflict te raken.
Het is inderdaad handig om een mediator in te schakelen wanneer je ook wil focussen op het proces en toekomstige samenwerking tussen verschillende partijen. Het ligt er natuurlijk maar net aan waar het conflict zich bevindt, en of bemiddeling de eerste stap moet zijn. Gelukkig zijn beide methodes gericht op het zoeken naar een oplossing die voor alle partijen werkt.
Bedankt voor het delen van dit artikel over mediation. Ook goed om te benoemen wat de verschillen zijn tussen mediation en bemiddeling. Ik geloof dat je jezelf moet afvragen of het om de relatie gaat met een andere partij, of dat jullie een passende oplossing willen vinden voor een probleem.