Soms hebben we geen idee hoe groot het zakelijke en persoonlijke drama is wat sommige ondernemers nu doormaken. Alles lijkt hun bij de handen af te breken. Er is geen houden aan. Naarmate de tijd verstrijkt lijkt de put nog dieper te zijn dan in onze stoutste dromen. Dromen die dramatische nachtmerries blijken. De houdbaarheidsdatum van de onderneming is soms al verstreken. Maar we houden de boel nog wanhopig drijvend. We willen gewoon niet geloven dat het voorbij is. Tegen beter weten in. Overheidssteun schiet tekort en kan hier niets meer aan veranderen. Wat zeg je tegen die ondernemers op een smeltende ijsschots? Zwijgen lijkt hier het beste antwoord. Stil zijn. Want er zijn geen woorden. Soms lijken er geen lichtpuntjes meer in de donkerste nacht. Of toch wel?
“… Als jij je toekomst laat afhangen van het verleden, zal het verleden zich herhalen in je toekomst”
Voor iedereen is er altijd een tweede kans. Altijd!
Onze levens maken enerverende perioden door. Zowel privé als zakelijk. Bijna iedereen realiseert zich dat als het stof van de crisis straks is gaan liggen, wij in de ogen kijken van een andere wereld. Het oude normaal is niet meer normaal. Niet meer het zo oude vertrouwde. Wij mensen hebben een onbewuste neiging (en soms bewuste) ons te nestelen in onze zo vertrouwde comfortzone. Met het risico dat deze zone definitief verandert in een gevarenzone. Los van het feit dat omstandigheden ons boos of verdrietig kan stemmen, is dit ook een unieke kans. Een tweede kans is er altijd en voor iedereen. Als je die nu nog niet kan zien, is dit zeker niet het bewijs dat deze er niet is. Integendeel. Maar een ding weten we zeker: als jij je toekomst laat afhangen van het verleden, zal het verleden zich herhalen in je toekomst.
“Jezelf vergeven en die ander is vooral een groot geschenk aan jezelf”
Denk niet in schuld maar in verantwoordelijkheid
Het is verleidelijk om te denken in ‘schuld’ als je op de puinhopen van je onderneming zit. Sommigen vernietigen zich door zichzelf als hoofdschuldige aan te wijzen. Net zo vernietigend is het om of ‘íets’ of anderen aan te wijzen. Verdrinken in de schuldvraag maakt nog meer kapot dan je lief is. Je graaft de put waar je in zit alleen maar dieper. Hou ermee op. Ga klimmen! Klimmen doe je door jezelf te vergeven. Vergeef jezelf én anderen wat fout is gegaan.
Het vergeven van jezelf en die ander is vooral een groot geschenk aan jezelf. Het maakt de weg vrij om je verantwoordelijkheid te nemen. Maar wel door je verantwoordelijkheid anders te kiezen. Door verantwoordelijkheid te nemen creëer je ruimte voor reflectie. Je kiest de weg van leren. Door vragen te stellen aan je zelf en eerlijke nieuwe antwoorden te formuleren. Via reflecteren begin je te leren, te begrijpen, te doorzien. Je leert los te laten om nieuw ontdekte kansen vast te grijpen.
“Als je blijft doen wat altijd deed, krijg je wat je altijd kreeg”
Het houdt niet op… niet vanzelf
Crisissen zijn van alle tijden. Ze doen zich voor in verschillende gedaanten. Soms zijn het ‘bermbommen’ die je gewoon niet zag aankomen. Soms waren ze voor iedereen zichtbaar, maar allen jij wilde ze niet zien. Tegen beter weten in. Of je zag het niet, omdat je de kennis en de ervaring mist ze tijdig op te merken. Maar hoe ze zich ook aan jou als ondernemer manifesteerde, ze komen altijd recht op je af. Wegkijken is een destructieve optie. Vijanden moet je recht in de ogen kijken en niet meer uit het oog verliezen. En als dat wat je dan ziet jou niet aanstaat, is de cruciale vraag: wat ga jij anders doen? Met de nadruk op ‘jij’. Want pas als jij je verantwoordelijkheid anders gaat nemen, anders gaat kiezen, is dat tegelijk het begin van nieuw en anders. Vergeven is de finale streep onder het verleden. Dat wat achter je ligt, ligt dan ook daadwerkelijk achter je. Het houd niet op… niet vanzelf. Jij moet het stoppen. Natuurlijk, daar heb je wel wat hulp bij nodig. Want als je weer gaat doen wat je altijd deed, krijg je natuurlijk weer wat je altijd al kreeg. Dat is niet wat je wil.
“Er sprak verdrietige teleurstelling uit om het gekozen gedrag waar ik persoonlijk verantwoordelijk voor was”
“Ik ben niet boos, maar wel erg verdrietig”
Bovenstaande zin heb ik verschillende keren uit de mond van mijn moeder gehoord. Misschien had jij vroeger ook zo’n moeder of vader. Als iets helemaal fout was gelopen keek ze mij aan en voelden deze uitgesproken woorden als zweepslagen. Juist omdat die woorden niet mijn ‘schuld’ centraal stelden, maar mijn ‘verantwoordelijkheid’. Er sprak verdrietige teleurstelling uit om het gekozen gedrag waar ik persoonlijk verantwoordelijk voor was.
Het is precies deze zin die ik regelmatig voel boven komen als ik kijk naar worstelende organisaties. Er kunnen allerlei omstandigheden zijn waardoor bedrijven in de problemen komen. De meeste omstandigheden die zich onverwacht aandienen hebben we tenslotte niet of zelden in de hand. Maar hoe we er mee omgaan des te meer. Als we dan niet – op de juiste manier – onze verantwoordelijkheid nemen hebben de omstandigheden het laatste woord. Dat is verdrietig en vaak onnodig.
Schoenmaker blijf bij je leest.
In nogal wat crisissen binnen organisaties zijn dus niet de ‘omstandigheden’ de grootste bedreiging. De bedreiging komt meestal helemaal niet van buiten, maar in veruit de meeste gevallen van binnenuit. De grootste problemen komen zelden of nooit voort uit de core business zelf. De kernactiviteit. Het hart van de organisatie. Maar het systeem erom heen deugt niet.
De organisatieonderdelen. Als we de kernactiviteit, – de core van de onderneming – zien als een glimmende, gestroomlijnde en veelbelovende aerodynamische auto, is vaak de motor het grote mankement. Dat wat voor beweging en daadwerkelijke vooruitgang moet zorgen, werkt niet of onvoldoende. Niet gek natuurlijk. Waarom zou een schoenmaker naast verstand van schoenen, opeens ook verstand hebben van hoe je brood bakt of hoe je een huis bouwt. Rare vergelijking? Kijk nog eens goed. Naar je eigen en andere organisaties. Je ziet het bijna overal gebeuren.
Het nieuwe ondernemen is focussen.
Het bestaansrecht van organisaties in de komende jaren, zal afhangen van hun vermogen te verbeteren, te vernieuwen en te innoveren. De mooiste en meest veelbelovende kernactiviteit, vernieuwend business model of innovatieve corebusiness rolt nu eenmaal niet vanzelf. Tot we gaan doen waar we goed in zijn en begrijpen waar focus voor staat: uitsluitend doen waar je goed in bent. Zoek betrouwbare business partners voor die organisatieonderdelen die gewoon niet jouw expertise zijn. Laat los. Zodat jij kunt focussen op waar je echt goed in bent.
Als hard werken tot nu toe je organisatie niet financieel stevig en gezond heeft gemaakt, is het misschien tijd je af te vragen of je het niet eens over een andere boeg moet gooien. Als je alleen verstand hebt van schoenen, stop dan met brood bakken en huizen bouwen. Doe waar je goed in bent en laat anderen doen waar zij goed in zijn. Ga veranderen. Ga versnellen. Laten we samen doen waar we goed in zijn. Hou op met graven als je in de put zit. Ga klimmen en doe het samen.
Volg ZAKENWIJZER op LinkedIn en Twitter en blijf op de hoogte!
