Het is indrukwekkend hoe de huidige veranderingen over organisaties heen walsen. Sommige bedrijven kunnen deze tsunami niet (meer) handelen en vallen uiteindelijk om. Naast overmacht is er natuurlijk ook altijd de natuurlijke selectie. Nogal wat bedrijven zijn in economisch goede tijden lang in staat te maskeren dat de hele organisatie een kaartenhuis is. Noodzakelijke en economische veranderingen zijn dan al snel de doodssteek en liggen ze al snel op hun rug. Het is ook niet eenvoudig; ondernemerschap. Het vraagt om de juiste dingen te doen op het juiste moment.
Het hier en nu van vandaag, steeds weten af te stemmen op wat morgen komen gaat. Dat vraagt allerlei strategisch, commerciële, operationele en financiële inzichten. Én leiderschapswijsheid in het nemen van juiste én tijdige besluiten. En daarom is de onvoorwaardelijke verandering in leiderschap voor elke ondernemer misschien wel de grootste uitdaging én bedreiging tegelijk.
7 kenmerken die het verschil maken in leiderschap
Er zijn 7 vitale kenmerken die het verschil maken in de 21e eeuw. Dit zijn ze:
1- Van command & control naar vrijheid en verantwoordelijkheid
De tijd dat je mensen een commando kon geven om daarna te controleren of ze het wel goed hadden gedaan is echt voorbij. Alleen voor veel ondernemers en managers nog steeds wel een dagelijkse praktijk. Werknemers hebben een geweldige intrinsieke behoefte aan vrijheid en autonomie. Dat betekent natuurlijk niet dat alles maar kan en niets hoeft. Maar binnen duidelijke grenzen van taken en verantwoordelijkheden de ruimte krijgen van handelen: daar gaat het om. Zelfstandig besluiten nemen en hier zelf verantwoordelijk voor mogen zijn, maakt mensen blij en effectief. De command & control manager zal altijd uitleggen en bewijzen dat het zonder hem op niets zal uitlopen. Maar het is de self-fulfilling prophecy van diezelfde manager. Zolang leidinggeven om jou als manager draait, zitten jouw medewerkers gevangen in oud leiderschap.
2- Managen van processen en leiden van mensen
We hebben heel lang gedacht dat we mensen konden managen. Maar wij kunnen mensen niet managen. Dat kunnen ze alleen zelf. Je kunt mensen uitdagen, inspireren, en motiveren hun gedrag aan te passen. Maar het besluit het gewenste gedrag te gaan vertonen, is het exclusieve terrein van de medewerker zelf. Stop daarom om mensen te managen. Je moet de processen in je organisatie managen. Daar zijn ze voor. Processen doen niets als ze niet matchen met de doelen van de organisatie. Mensen moet je leiden en coachen. In die rol stel je vragen en luister je naar ze om te begrijpen waar ze staan, wat ze nodig hebben en waar ze naar onderweg zijn. Zo breng je mensen op hun persoonlijke bestemming en de bestemming (doelen) van de organisatie.
3- Zelfleiderschap en zelfmanagement
De belangrijkste eigenschappen die mensen in organisaties moeten ontwikkelen is zelfleiderschap en zelfmanagement. Maar als je als manager geen leiding kunt geven aan jezelf, kun je ook geen leiding geven aan mensen. En als je als werknemer geen leiding kunt geven aan jezelf, kun je ook geen leiding geven aan het werk wat aan jou is toevertrouwd. Als jij je eigen processen (bijvoorbeeld: timemanagement) niet kunt managen, hoe ga je dan de processen van je organisatie managen? Ontwikkel daarom zelfleiderschap en zelfmanagement bij je medewerkers. Maar het begint ermee dat je als leider en manager eerst zelf in staat bent jezelf te leiden en te managen. Wees een rolmodel. Want als jij het niet kan voordoen, kunnen je medewerkers het niet nadoen.
4- Zelfsturing en eigenaarschap
Moderne leiders leren hun werknemers zélf sturen. Ze zijn ermee gestopt zichzelf als ‘onmisbaar’ te positioneren. Zet je medewerkers achter het stuur en laat ze hun ‘rijbewijs’ halen in zelfsturing. Modern leiderschap gaat om het jezelf misbaar maken, zodat wat jij vandaag doet, zij morgen van je over kunnen nemen. Want morgen wachten er taken en verantwoordelijkheden die jij als leider, manager en ondernemer zelf moet oppakken. Geef je medewerkers redenen om zichzelf eigenaar te voelen van dat wat zij doen. Houd op om te klagen dat medewerkers niet betrokken zijn. Want waar zouden zij zich betrokken bij moeten voelen als jij ze als manager nergens bij betrekt?
Creëer zelfsturing en eigenaarschap voor de dagelijkse commerciële, operationele en financiële doelen. En ga aan de slag met de uitdagingen van morgen en overmorgen als leider van je organisatie.
5- Niet in maar aan de organisatie werken (IN=UIT)
Een organisatie is geen uitkeringsinstantie van loon. Het is een dynamische en economische gemeenschap van mensen en diensten. Die vervolgens samen voor hun klanten en opdrachtgevers het verschil willen maken en daarmee bestaansrecht realiseren. In deze dynamiek is geen plaats voor werknemers die alleen komen ‘schuilen’ om hun financiële zekerheden veilig te stellen. IN de organisatie is UIT. Letterlijk. Er is geen plaats voor werknemers die niet aantoonbaar bijdragen AAN de organisatie. Dus stop ermee ‘twee armen en twee benen aan te nemen’ als er weer een vacature is. Achterhaal wat de intrinsieke motivatie en talenten zijn van de sollicitant. Gebruik de persoonlijkheidstest om te meten en te onderzoeken hoe en op welke manier deze nieuwe werknemer gaat bijdragen AAN de organisatie.
6- Niet harder maar slimmer
“Hard voor weinig”. De mantra van vermoeide ondernemers die heel hard werken maar weinig resultaat bereiken. Financieel, maar ook operationeel. Het blijft tobben en moeizaam. Hun bedrijfsprocessen zijn als zuigend moeras. Veel (over) uren en werk, bloed zweet en tranen, maar zonder voldoende opbrengst. Stop met ‘harder’! Je hebt de afgelopen jaren bewezen dat dit niet werkt. Waarom hier mee doorgaan? Durf opnieuw naar je organisatie te kijken alsof je deze vandaag opnieuw zou kunnen inrichten. Vraag organisatieadvies en laat een externe deskundige die je vertrouwd naar je organisatie kijken en het veranderproces begeleiden. Eerst automatisering, dan pas mensen. Innoveer en verander je processen en ingesleten patronen. Wees slimmer. Want, met alleen hard werken kom je er niet.
7- Hart voor mensen & Hard op de inhoud
Het grootste dilemma in organisaties is misschien wel als de leider alleen stuurt op emotie en gevoel. Vaak ook nog eens doorgeschoten in het vooral ‘aardig’ gevonden willen worden. Je hebt twee hersenhelften. Gebruik ze alle twee! Dus naast je emotie: laat ook je ratio en professie antwoorden geven op cruciale mens- vraagstukken in organisaties. Oprecht ‘hart’ voor mensen hebben is een winner in de relatie met je medewerkers. Maar als je vervolgens niet ‘hard’ op de inhoud durft te zijn, ben je vervolgens een gevaar voor diezelfde organisatie. Durf met overtuiging ook de moeilijke beslissingen te nemen, ook al is dat lastig en worden mensen misschien boos. Als de beslissing integer is en noodzakelijk, zal hard op de inhoud een recht evenredige plaats krijgen naast het hebben van ‘hart’ voor mensen.
Vernieuw je leiderschap in denken en doen
Wegkijken kan niet meer. Zie als leider de feiten onder ogen. Als je relevant wil zijn én blijven voor je bedrijf, zul jij als eerste de stap in verandering moeten zetten. Want anders zal niemand jou nog willen volgen. Nieuw leiderschap begint met de moed om anders te durven denken. Te beginnen bij jouw persoonlijk leiderschap. En het je eigen maken van de 7 vitale kenmerken. Want je gaat alleen anders doen als je anders gaat denken.
Wil jij serieuze stappen zetten in het ontwikkelen van nieuw leiderschap? Kijk dan eens of de masterclass ‘Leiderschap in één dag” of een van de andere leiderschapstrainingen niet een eerste stap voor je kan zijn. Veranderingen vragen om in beweging te komen. Te beginnen bij jou als ondernemer, leider en manager van je organisatie. Durf anders te denken en anders te doen. Je medewerkers zullen je dankbaar zijn.
Volg ZAKENWIJZER op LinkedIn en blijf op de hoogte
