Van nature streven we strikt genomen allemaal wel naar goede menselijke verhoudingen. Natuurlijk zijn er altijd wel een paar uitzonderingen. Mensen die kennelijk plezier ervaren om anderen het leven zuur te maken. Maar dat zijn toch echt de uitzonderingen. Maar zelfs met de beste bedoelingen kan er in de samenwerking tussen mensen zomaar een conflict ontstaan en dan moet er mediation ingezet worden. En echt… het komt in de beste families en bedrijven voor. Het is menselijk.
Vaak is een time out en een paar goede gesprekken meestal wel genoeg om de lucht te klaren. Toch kan het zomaar gebeuren dat je er gewoon samen niet uitkomt. En als we niet uitkijken, verdiepen we het conflict ook nog eens. Als vervolgens de emotie het wint van de professie lijkt het of alleen de rechter de kemphanen nog uit elkaar kan halen. Maar de route via de rechter levert in veel gevallen alleen verliezers op en hele hoge kosten.
Mediation inzetten als oplossing
Mediation is daarom een steeds vaker toegepaste managementtool. Bij conflicten en tegenstellingen is de weg via de rechter helemaal niet de enige route. Integendeel. Vaak geeft de rechter zelf de partijen opdracht eerst de mediation route te lopen, als dat nog niet is gedaan. Als dat niet werkt, dan is de rechter het laatste station. Met de dan door de rechter gedane uitspraak moeten partijen het dan maar zien te doen. Daarom heeft mediation de voorkeur. Die derde professionele persoon inschakelen, om zo samen tot een voor alle partijen passende oplossing te komen. Hieronder staan de antwoorden van de 10 meest gestelde vragen over Mediation.
1. Wat is mediation?
Mediation is een bemiddelingsmethode. Onder leiding van een mediator, gaan de bij een arbeidsconflict betrokken partijen gezamenlijk onderhandelen om uit de impasse te komen. Zij onderzoeken mogelijke oplossingen; maken hieruit een keuze en verbinden zich de daar uit voortvloeiende afspraken na te komen.
Lees dit blog waarin we uitleggen hoe mediation werkt.
2. Zijn arbeidsconflicten op te lossen met mediation?
Arbeidsconflicten ontstaan vaak door verstoorde communicatie. Wanneer hieruit een conflict ontstaat, is directe betrokkenheid van partijen bij het vinden van een oplossing, een effectief voordeel. Mediation werkt volgens dit principe. Omdat het snel inzetbaar is, kunnen de negatieve effecten van een verstoorde verhouding snel in positieve richting worden omgebogen.
Lees ook: Mediation bij een arbeidsconflict.
3. Wie nemen er deel?
Mediation functioneert optimaal wanneer partijen in strikte beslotenheid met elkaar kunnen discussiëren. Daarom nemen in principe alleen de direct betrokkenen aan de discussie deel. Wat tijdens de mediation wordt besproken of getoond, is vertrouwelijk (de betrokkenen tekenen een geheimhoudingsverklaring).
4. Is de werkgever niet altijd in het voordeel?
Bij een arbeidsconflict zoeken de werkgever en de werknemer naar oplossingen die voor beiden aanvaardbaar zijn. Er is zodoende sprake van gelijkwaardigheid. Bovendien vindt deelname aan een mediation plaats op basis van vrijwilligheid. Zou er van enige dwang sprake zijn, dan kan dit voor de zwakkere partij een reden zijn om de mediation te stoppen. De mediator ziet erop toe dat geen van de partijen ongeoorloofde druk op de andere partij uitoefent.
5. Hoe lang duurt een mediation en wat kost het?
De duur van een mediation is afhankelijk van de voortgang van de procedure en het aantal te behandelen onderwerpen. Mediation van een arbeidsprobleem neemt gemiddeld 8 – 10 uur in beslag; gespreid over 3-4 sessies. Dit geeft partijen de gelegenheid om gedurende de mediation over bepaalde voorstellen rustig na te denken of te overleggen met een adviseur, familielid etc.
Gewoonlijk declareren mediators op basis van gewerkte uren (+/- € 200,- per uur); administratiekosten en kosten van de vergaderlocatie worden daar nog aan toegevoegd. In principe worden de kosten gelijkelijk over de partijen verdeeld. In arbeidszaken komt het ook voor dat de werkgever de kosten volledig voor eigen rekening neemt. Plaats de kosten van een mediator in het perspectief van alle directe en indirecte kosten van een vaak al lang slepend en eindeloos voortdurend conflict. Dan blijken de kosten van mediation al snel een heel slimme kostenbesparende investering.
6. Wie ziet erop toe dat de gemaakte afspraken worden nagekomen?
Niet ongebruikelijk is dat partijen in hun afspraken een evaluatietijdstip opnemen. Vanwege de bekendheid met de gemaakte afspraken, geven partijen er soms de voorkeur aan de evaluatie te laten plaatsvinden in aanwezigheid van de mediator. Zo nodig kunnen partijen ook nakoming via de rechter vorderen.
7. Hoeveel ervaring is er met mediation bij verstoorde arbeidsverhoudingen?
Hoewel mediation uit Amerika stamt, is mediation van arbeidsgeschillen met name in het Verenigd Koninkrijk als specialiteit gegroeid. Rond 1925 is in Londen het bemiddelingsinstituut ACAS opgericht voor het bemiddelen van arbeidsgeschillen. In Nederland worden circa 85% van alle geschillen naar wederzijdse tevredenheid opgelost.
8. Als ik deelneem aan mediation, hoe zit het dan met mijn juridische positie?
Mediation is een beproefde en succesvolle methode om o.a. arbeidsgeschillen op te lossen. Tijdens een mediation spreken partijen af geen juridische procedures tegen elkaar te voeren. Mocht mediation ondanks serieuze pogingen van betrokken partijen geen oplossing bieden, dan is een juridische procedure nog steeds mogelijk. De enige restrictie is dat partijen elkaar geheimhouding hebben beloofd. Wat tijdens een mediation aan de orde is geweest – en daarvoor over en weer nog niet bekend was – kan of mag nimmer in een juridische procesvoering openbaar worden gemaakt.
9. Wat is een goede mediator?
Een geregistreerde of gecertificeerde mediator is een garantie voor een professionele en ervaren mediator. Ben je op zoek naar een mediator of wil je meer weten over de mogelijkheden? Klik dan hier.
10. Welke rol speelt de vakbond bij mediation?
Een vakbond vertegenwoordigt bij een arbeidsconflict indirect de belangen van de bij haar aangesloten werknemer. Mediation is gebaseerd op een open dialoog van direct bij het conflict betrokken personen. Omdat de vakbond nooit een direct betrokkene is, speelt de vakbond bij mediation een ondersteunende rol. Wanneer bij een arbeidsgeschil een groep werknemers één partij in het conflict vormt, neemt namens hen soms de vakbondsafgevaardigde als gedelegeerde aan de mediation deel.
Een conflict? Kies voor bemiddelen. Niet voor vechten!
We kunnen elkaar bij een hoog opgelopen conflict natuurlijk voor de rechter slepen. Maar we zien de dingen nu eenmaal niet zoals ze zijn. We zien ze vooral zoals wij zijn. Daarbij is gelijk hebben, niet hetzelfde als gelijk krijgen. Het is daarom verstandig om bij een conflict jezelf af te vragen of je er op uit bent je gelijk te halen. Of dat je wil zoeken naar een duurzame en bevredigende oplossing.
Als je er samen niet uitkomt, heb je hulp nodig. Dat is niet zwak. Daar is moed voor nodig. Maar ook verstandig en professioneel. Haal de emotie uit een conflict. Alleen dan ben je in staat om in wijsheid te werken aan het oplossen van dat wat uit de hand is gelopen. Als het samen niet lukt… dan is een mediator vaak de best denkbare optie om de verhoudingen weer snel te normaliseren.
