Mensen die mensen behagen, vertrouwen op de goedkeuring van anderen om een goed gevoel over zichzelf te hebben. Om te voorkomen dat je alleen maar bezig bent mensen tevreden te stellen is het belangrijk om je besluitvorming te laten sturen door waarden, te oefenen met nee zeggen en niet steeds je excuses aan te bieden. Het plezieren van mensen kan worden veranderd met behoud van respect voor jezelf en anderen.
Het gaat best wel goed in deze wereld (in ieder geval voor het grootste deel), omdat de meeste mensen hard werken om zo goed en respectvol als mogelijk met elkaar om te gaan. Maar sommigen werken extra, extra hard: people pleasers.
Goedkeuring van anderen
Mensen die mensen willen behagen, vertrouwen op de goedkeuring van anderen om vervolgens een goed gevoel over zichzelf te hebben. Ze kunnen geen nee zeggen uit angst zich schuldig te voelen of bang te zijn dat anderen denken dat ze egoïstisch en onattent zijn. En dus, om zich waardig en geaccepteerd te voelen, zeggen ze ja. En ja. En nog eens ja.
Het blijkt dat deze mentaliteit diepe wortels heeft. Een onderzoek uit 2016 (Human Neuro Science) wees uit dat mensen die moeite hadden om nee te zeggen tegen anderen, variaties hadden in hun hersenactiviteit in vergelijking met degenen die het vaker oneens waren. Specifiek; hoe minder vaak deelnemers zich uitspraken het oneens te zijn, hoe meer bepaalde delen van hun hersenen oplichtten in de MRI-scanner terwijl ze het feitelijk oneens waren met die ander.
Of het nu gaat om mensen behagen of gewoon een slechte gewoonte, constant werken voor de goedkeuring van anderen terwijl je je eigen behoeften negeert, kan een negatieve invloed hebben op je welzijn. People pleasers overtuigen zichzelf er vaak van dat goedkeuring hen gelukkig maakt. Maar de onvermijdelijke gevoelde druk om met de emoties van anderen om te gaan, kan uitputtend, angstig maken en zelfs tot depressie leiden.
Herkenbaar? Hieronder geven we jou 5 tips die je zeker helpen
Tip 1: Help jij anderen omdat jij je er gelukkig en tevreden door voelt?
Of omdat je je schuldig voelt? Er is een grens tussen mensen behagen en gewoon aardig en genereus zijn. Als je besluit om te helpen omdat het je waarden versterkt of je vreugde schenkt; doen! Bijvoorbeeld als jij wordt gevraagd om het voetbalteam van jouw kind te coachen. Als ja zeggen zou onderstrepen hoe belangrijk het is om bij te dragen aan de gemeenschap en omdat het leuk is, ook al is het een beetje stressvol; ga je gang.
Maar als jij door ja te zeggen gewoon schuldgevoelens wil vermijden, doe je dat misschien om de verkeerde redenen. Als je gewoon ja zegt om je minder slecht te voelen – minder angstig, minder schuldig, – wordt dat misschien veroorzaakt door het behagen van mensen.
In plaats van alles te accepteren en overal maar ‘ja’ op te zeggen, moet je stil staan bij de vraag of jij iets doet omdat je vriendelijk en genereus wilt zijn, of omdat jij je ‘slecht voelt’ als je het niet doet. Maak je geen zorgen, het herkennen van het verschil maakt je niet egoïstisch; het maakt je eerlijk.
Tip 2: Laat je leiden door je waarden bij het nemen van beslissingen.
Laat je beslissingsfilter niet zijn: “Heeft iemand me gevraagd om het te doen?” Vraag in plaats daarvan: “Is dit in overeenstemming met mijn waarden en interesses?” Een studie uit 2013 van onderzoeker Sonja Lyubormirsky stelt dat om geluk te maximaliseren, activiteiten moet worden gekozen die verband houden met je persoonlijke waarden en interesses.
Bijvoorbeeld: het dienen van en zorgen voor anderen, organisaties en goede doelen. Mooi! Maar zorg er gewoon voor dat het een mix van activiteiten is die wordt bepaald door wat jou dierbaar is.
Tip 3: Oefen met nee zeggen.
“Nee” zeggen kan aanvoelen als passief en zelfs agressief voor de people pleasers onder ons. Omdat nou juist de passieve keuze zo veilig en vertrouwd voelt. Maar er is een groot verschil tussen passief en echt agressief. De agressieven onder ons weten precies wat ze willen en gaan ervoor, ongeacht wie er gekwetst is of welke relaties daarbij kapot gaan. Een assertief persoon daarentegen, bereikt zijn doelen terwijl hij toch beleefd en respectvol is naar de mensen om hem heen. Kortom, gooi het gewone fatsoen niet drie hoog uit het raam.
Oefen in plaats daarvan beetje bij beetje op te komen voor je behoeften. In het begin zal het verkeerd aanvoelen, maar probeer het eens. Doe een warming-up door gewoon beleefd je mening te geven als je die ander naar jouw idee onzin hoort verkondigen. Luister respectvol en stel vragen over zijn/haar standpunt. Probeer vervolgens “nee” te zeggen tegen een belachelijk verzoek, zonder als een knipmes te buigen en uitvoerig jezelf te verontschuldigen en eindeloos te blijven uitleggen waarom je ‘nee’ zegt. Blijf kalm en ga door. Uiteindelijk zal het als een tweede natuur aanvoelen om beleefd te zeggen wat je wel en niet wilt. Dit wordt het stellen van gezonde grenzen genoemd.
Kortom; assertiviteit ligt tussen passiviteit en agressie in, als een mooi en waardevol ‘midden’ dat zowel anderen als jou recht evenredig respecteert.
Tip 4: Nee zeggen, maakt je nog geen slecht persoon.
Je kunt niet iedereen altijd een plezier doen. Tegenwoordig lijkt alles extreem. Breng maar een paar minuten online door en je zult extreme verschillen zien in standpunten en meningen. Je kunt kiezen om met alle winden zo goed mogelijk mee te waaien. Of kiezen voor gezonde grenzen en daarbinnen je eigen opvatting uitspreken.
Mensen behagen valt in de eerste categorie. Deze behagers maken zich zorgen dat als ze ‘nee’ zeggen, zij automatisch zullen worden gemeden of aangevallen. Hun zelfbeeld en reputatie zijn afhankelijk van anderen. Ja zeggen geeft een zucht van verlichting en stelt ze gerust. Nee zeggen creëert een schuldgevoel, alsof ze iemand pijn hebben gedaan of iets slechts hebben gedaan.
Tip 5: Verontschuldig je niet te veel.
Mensen behagers hebben altijd spijt en verontschuldigen zich voortdurend. Als je mensen behaagt, heb je waarschijnlijk vast de beste bedoelingen. Als je je te veel verontschuldigt, voel je je beter. Maar het kan ook gewoon oneerlijk zijn. Als jij je excuses aanbiedt als je niets verkeerd hebt gedaan, lijkt het alsof je het bij het verkeerde eind had. Het is een bekentenis van schuld voor een misdaad die je niet hebt begaan. Bovendien kan het lijken alsof de buitensporige verzoeken of slecht doordachte acties van anderen redelijk en gerechtvaardigd waren. Bewaar echt berouw voor de keren dat je het echt verknoeid hebt. En dat doen we allemaal op z’n tijd.
Samenvattend: Respecteer de ander, maar ook jezelf. Aarzel nooit om het juiste te doen. Als je nieuwe collega je beleefd vraagt om hem of haar te helpen, doe het en neem er tijd voor. Als een mooi idealistisch doel jou om een donatie vraagt; geef. Respecteer vragen en verzoeken als jij daarvoor niet je eigen respect hoeft af te leggen. Zeg ‘ja’ tegen dat waarbij je tegelijk ook voluit ‘ja’ kunt zeggen tegen je eigen waarden.
Tot slot: Jezelf veranderen om te worden wie je wilt zijn, is hard werken. Zo logisch en makkelijk het in theorie lijkt, zo moeilijk en zwaar is het vaak in de praktijk. Een professionele en ervaren coach kan jou helpen hier stappen in te maken. En helpt je vol te houden en te slagen. Als zelf proberen niet lukt, durf dan de ervaren en helpende hand van die ander te accepteren. Respecteer jezelf. Vraag hulp.
