Ongewenst gedrag op de werkvloer

Opeens zijn we in een storm terechtgekomen, zonder dat de ‘weersverwachtingen’ ons tijdig waarschuwden. We wisten het niet of wilden het niet weten. Aangiften van ongewenst gedrag en intimidatie vliegen ons inmiddels om de oren. Er vallen mensen van hun voetstuk waarvan we nooit hadden kunnen denken dat dit zou gebeuren. In ieder geval niet door de aangiften en aantijgingen die daar de reden van zijn. Het domino-effect lijkt maar niet te stoppen. Het is code rood. En deze storm gaat voorlopig nog niet liggen.

Ongewenst gedrag is onder ons

Opeens dringt het tot ons door; waar mensen samenwerken is gewenst én ongewenst gedrag. Altijd en overal. Het was er altijd al. Maar kennelijk te vaak onder de radar. We zagen het niet. We wisten het niet. Of we wisten het misschien wel, maar hebben het verdrongen. We legitimeerden en excuseerden ons door er een grap over te maken en er niet zo zwaar aan te tillen. ‘Moet kunnen’.

We maakten het kleiner. Want alleen al de gedachte dat het groter zou zijn, maakte ons onzeker, bang en angstig. We wilden zover gewoon niet denken. En koesterden daarom onze eigen waarheid en geruststellende aannames. We pasten onze gedachten aan waar dat nodig was om de confrontatie uit de weg te gaan. En we deden dat als dader en slachtoffer.

Wegkijken kan niet meer

Maar langzaamaan breken alle valse en zelfbedachte, kleinmakende argumenten ons bij de handen af. Het is tijd om de feiten onder ogen te zien. En ja natuurlijk. Alle aangiften, aantijgingen en beschuldigingen verdienen recht gedaan te worden. Niet omdat een melding op voorhand waar en overtuigend is en er altijd harde onweerlegbare bewijzen zijn. Maar omdat elke melding het verdient recht gedaan te worden. Zowel naar de melder als de gemelde.

Ongewenst gedrag gaat over jou en mij

We konden toen de storm aan berichtgeving op z’n hoogst was, nog afstandelijk en met afschuw kijken naar onze informatieschermen. Die media-aandacht was iets waar je naar kon kijken. Maar het is tijd dat we naar elkaar gaan kijken en vooral naar onszelf. Wij mensen vormen gemeenschappen. Zoals op de werkvloeren van onze bedrijven, kantoren, bouwsteigers en werkplaatsen. Hoe veilig is onze werkomgeving en onze werkplek? Hoe veilig voel jij je? Maar ook; hoe veilig gedraag jij je voor die ander?

‘Maak het onbespreekbare bespreekbaar op de werkvloer’

Voorkom stilte na de storm

Stormen kun je over laten waaien, maar hier moet gelden dat we als gemeenschap er samen en met elkaar eens naar gaan kijken. Meer nog: samen eens over in gesprek gaan. Kritisch durven zijn over onze gedragscodes en over onze wel of niet gemaakte afspraken. Kritisch durven kijken naar ons gewenste en ongewenste gedrag. Luisteren naar onze grappen en onze gekozen woorden die we bewust en onbewust uit onze monden laten rollen.

Reflecteren op vrijheden die we ons veroorloven, die bij nader inzien misschien gewoon ongeoorloofd zijn. Of waar we onze handen laten als we binnen de 1,5 meter met elkaar omgaan en samenwerken. In hoeverre hebben we oog voor de verbale en non- verbale signalen die ‘nee’ zeggen, maar kennelijk als ‘ja’ door ons begrepen worden? Tegen beter weten in misschien.

Het is tijd dat we ons realiseren, dat onze zelfbedachte grenzen voor een ander helemaal niet als veilig kunnen worden ervaren. Dat een ziekmelding en verzuim niet zelden een ‘masker’ is waar achter ongewenst gedrag al veel langer als bedreigend, vernederend of intimiderend wordt ervaren. In de vorm van seksuele intimidatie, discriminatie, agressie, geweld of pesten. Ons past geen stilte na de storm. Het is tijd voor praten en in gesprek gaan. Beleid maken en het aantoonbaar waarborgen en werken een veilige werkomgeving voor iedereen.

Wij hebben een podcast opgenomen met onze vertrouwenspersoon! Luister voor meer inhoudelijke informatie.

Een veilige werkomgeving

Intern ongewenst gedrag, wordt in de Arbowet omschreven als ‘Psychosociale arbeidsbelasting’ en is op te delen in de volgende aandachtsgebieden: agressie, geweld en intimidatie, seksuele intimidatie, discriminatie en pesten door medewerkers.

Hoewel de ondernemer eindverantwoordelijk is en blijft, eist diezelfde ARBO wet van werkgevers én werknemer dat zij beiden zorgdragen voor een gezonde en veilige werkplek. Samen aan de slag dus. Samen in gesprek. En samen doen wat nog niet is gedaan, maar juist zo belangrijk is.

• Beleid maken: een plan en een procedure, zodat iedereen weet wat te doen als ongewenst gedrag aan de orde is en iedereen weet wat jouw berdrijf verstaat onder gewenst en ongewenst gedrag en jullie dat samen eens zijn.
• Het aanstellen van een interne vertrouwenspersoon. Niet alleen aanwijzen… maar deze opleiden, zodat hij/zij weet wat te doen en wat van hem/haar wel en niet verwacht mag worden bij een melding. En geef deze interne vertrouwenspersoon de mogelijkheid te kunnen klankborden met een ervaren (externe) vertrouwenspersoon van buiten de organisatie.
• Waar mensen samenwerken gaan dingen mis. Wees alert en voorkom dat sluimerende conflicten uitmonden in ongewenst en grensoverschrijdend gedrag. Los ontstane ruzies en conflicten op. En wat nou als je er samen niet uitkomt? Zet dan een mediator in! In bijna alle gevallen is dit de beste route in het wegnemen en oplossen van een conflict.
• Zorgen dat een veilige werkplek structureel op alle agenda’s staat binnen de organisatie. Vanaf de top tot aan de werkvloer. Een veilige werkomgeving gaat ons allemaal aan.
• Kies voor een nul- moment als je echt iets wilt doen aan ongewenst gedrag en een structureel veilige werkomgeving wil creëren voor iedereen. Organiseer een bijeenkomst of event, waar de veilige werkplek centraal staat als onderwerp in jouw organisatie. Nodig een ervaren professional uit voor informatie en voorlichting over dit onderwerp. Ga het gesprek aan samen en met elkaar, onder leiding van deze deskundige adviseur en procesbegeleider. Creëer zo eenheid in denken en doen om samen te werken aan een gezonde en veilige werkomgeving.

First things first. Maar hoe en wat dan?

Elke organisatie is anders. Maar elke werknemer verlangt naar een gezonde en veilige werkplek. Wat de eerstvolgende stappen zijn die jij als bedrijf het beste kunt zetten, daar mag je ons op bevragen. Als je meer wilt weten dan helpen we je daar graag bij. Hoe? Gewoon even contact met ons opnemen en laten weten dat je met ons in gesprek wilt.

We beschikken over professionele en gecertificeerde vertrouwenspersonen, adviseurs, trainers en coaches in dit werkveld van gezondheid en veiligheid. Dus laat maar weten wat wij voor jou kunnen betekenen. We zijn er voor je! Maar doorbreek de stilte. Maak het onbespreekbare bespreekbaar. En dat begint vandaag en het begint bij jou.